Hướng dẫn trồng và chăm sóc sen đá chi tiết nhất

[toc]

1. Giới thiệu về sen đá

     Sen đá hay hoa đá cùng với xương rồng thuộc nhóm thực vật mọng nước. Chúng có khả năng trữ một lượng nước lớn trong thân. Nhờ đặc điểm đó, cây có khả năng thích nghi cao với điều kiện khô cằn.

     Hiện nay có khoảng 100 loài sen đá khác nhau, và số lượng không ngừng tăng lên do sự lai tạo của con người. Cây có cách trồng và chăm sóc khá đơn giản, thường được nhân giống bằng cách ươm lá hoặc ươm cành.

     Cùng với xương rồng, hiện nay sen đá rất được các bạn trẻ ưa chuộng, thường được dùng làm những món quà tặng vô cùng đáng yêu và ý nghĩa. Với sức sống mạnh mẽ của mình, chúng tượng trưng cho tình bạn, tình yêu trường tồn, vĩnh cửu.

     Tại Việt Nam, có nhiều nơi trồng sen đá khác nhau, tuy nhiên nơi trồng nhiều và tạo ra những cây đẹp nhất thì phải nói đến Đà Lạt, nơi đây có khí hậu thuận lợi nhất cho chúng sinh trưởng và phát triển.

2. Cách trồng và chăm sóc sen đá nói chung

      Sen đá thuộc nhóm thực vật mọng nước, cây có một số đặc tính chung mà mọi người cần lưu ý: Chúng là loài cây rất thích ánh sáng, thích khí hậu mát mẻ, và đặc biệt không ưa nước (rất dễ chết nếu bị úng)

     Việc trồng và chăm sóc cũng không quá cầu kì, chỉ cần một số điều kiện cơ bản về đất, nước, ánh sáng là ta có thể tạo ra những chậu cây vô cùng đẹp.

     a. Đất trồng sen đá

     Điều quan trọng nhất là đất trồng sen đá có khả năng thoát nước tốt để tránh gây ngập úng cây. Đất cũng không cần quá nhiều phân, do cây có khả năng thích nghi với điều kiện khô cằn. Từ bản chất vấn đề như thế, nên ta có rất nhiều cách để tạo ra hỗn hợp đất trồng sen đá khác nhau:

     – Cách đơn giản nhất là bạn dùng đất mùn (là loại đất quanh các gốc cây) và pha thêm với cát, có thể với tỉ lệ 1:1 , sao cho đảm bảo đất tơi, thoát nước nhanh là được.

     – Tại các nhà vườn Đà Lạt, đất trồng thường dùng là hỗn hợp xơ dừa trộn với tro trấu, xỉ thân, phân. Khi bán hàng, Shop thường gửi nguyên bầu cây có chứa đất này, và bạn có thể dùng trồng tiếp cũng rất tốt.

     – Ngoài ra, dùng hỗn hợp xỉ than đã qua đập nhỏ, rửa, phơi  trộn với tro trấu cháy dở cũng mang lại kết quả tốt. Chi tiết các bạn tham khảo tại đây

Tóm lại có một điều mà các bạn cần nhớ đến là chìa khóa trong việc làm đất  là khả năng thoát nước nhanh.

Video giới thiệu một số loại đất trồng Sen đá Yeucay.vn có

Video thử nghiệm trồng Sen đá với Đất Hard Akadama và đất Yeucay.vn làm

b. Ánh sáng

     Cũng như hầu hết loại cây mọng nước, sen đá là loài cây ưa sáng. Do đó ta nên đặt cây ở nơi có nhiều sáng như lan can, cửa sổ. 

    Tuy ưa sáng nhưng đa số các loại sen đá hợp khí hậu mát mẻ, một số loại rất dễ chết vào mùa hè ở miền bắc (Sen thái, sen thược dược, sen ngọc). Do đó về mùa hè ta cần làm mái che cho cây và nên để cây ở hướng nam.

     Một số loại sen khi thiếu nắng thì xuống sắc, nhạt màu (hồng phấn, sen thái, sen nâu), một số loại khác thì có biểu hiện cụp lá xuống gốc (phật bà) hoặc cao vổng cây lên (đá đỏ, đá cam). Do đó cần hết sức lưu ý về vấn đề ánh sáng cho cây.

Video hướng dẫn chọn không gian trồng Sen đá

Video đánh giá vai trò của ánh sáng với Sen đá

c. Nước

      Sen đá có thể sống bền bỉ trong điều kiện khô hạn nhưng chết rất nhanh khi bị úng. Do đó cần hạn chế nước tưới cho cây. 

     Về mùa đông việc tưới nước sẽ thoải mái hơn, có thể tưới 2 – 3 ngày 1 lần. Tuy nhiên về mùa hè phải hết sức lưu ý.

    Về mùa hè cũng có thể tưới 2-3 ngày/ lần nhưng lưu ý nên tưới cây về buổi tối, tuyệt đối không được tưới buổi gần trưa, khi đó sẽ là cho đất vừa nóng vừa ẩm, làm hỏng rễ cây.  

     Khi trồng sen đá trong tiểu cảnh Terrarium cần đặc biệt hạn chế nước, có thể 1 – 2 tuần tưới 1 lần với lượng nước tối thiểu.

    Khi tưới các bạn nên tưới vào gốc hoặc mép chậu, và mỗi lần nên tưới  5 – 10 ml. 

    Có thể áp dụng phương pháp tưới ngấm ngược: Để ngập 1/2 chậu cây vào chậu nước cho nước ngấm ngược từ dưới lên.

   Tuy nhiên khi cây đã quen với môi trường sống, việc tưới nước ta có thể linh hoạt hơn, quan trọng chú ý không để đất ẩm quá là được.

Video hướng dẫn tưới nước cho sen đá

     d. Nhân giống sen đá

     Sen đá thường được nhân giống bằng cách ươm cành hoặc ươm lá. Việc ươm bằng hạt có hiệu quả rất thấp. Mình đã thử ươm bằng hạt mua trên thị trường nhưng hầu như không thấy nảy mầm.

     – Với cách ươm từ lá: Bạn chọn những lá già, sau đó đặt trên 1 lớp đất tơi, chú ý đất không quá ẩm. Để nơi thoáng, mát 2- 3 tuần là lá sẽ bắn rễ. Giai đoạn lá bắn rễ và mọc thân ta có thể tưới thêm nước cho cây phát triển nhanh hơn nhưng tuyệt đối không quá nhiều, dễ gây úng cây. Sau 4 – 6 tháng, từ 1 chiếc lá có thể phát triển thành 1 cây sen đá trưởng thành.

     – Ươm từ cành: cách này cây mọc nhanh hơn. Với những cây sen đá có cành dài (sen cam, ngọc đứng, đá đỏ,…), sau khi cắt cành, ta phơi nơi thoáng 3 – 4 hôm cho khô vết cắt. Sau đó cắm cành xuống chỗ đất ẩm vừa phải và để cây nơi thoáng mát, nhiều ánh sáng. Khoảng 2 – 3 tháng từ 1 cành đã cắt có thể phát triển thành 1 cây sen đá trưởng thành.

3. Lưu ý những ngày đầu khi mới trồng sen đá

      Sau khi bạn mua sen đá về trồng, thì có thể nói là cây đã đi qua một quãng đường rất xa. Giai đoạn này có thể nói cây vẫn còn bị “tổn thương”, và chúng ta phải hết sức lưu ý. 1-2 tuần đầu sau khi trồng là giai đoạn quan trọng nhất. Vượt qua giai đoạn này, cây sẽ sống rất dai.

     – Về nơi đặt cây: 1 – 2 tuần đầu tuyệt đối bạn phải để cây nơi có nhiều ánh sáng. Tuy nhiên về mùa hè cần tránh nơi nắng gắt (nóng quá sen đá có thể bị chết) . Mùa hè có thể đặt cây ở lan can, cửa sổ hướng nam.

     – Về nước tưới: thời gian đầu rễ cây còn chưa hồi phục, do đó 5-7 ngày đầu tiên ta chưa nên tưới nước ngay. Sau giai đoan tuần đầu bạn có thể tưới nước với lượng ít, và nên tưới ở rìa chậu. Khi cây đã quen môi trường, có thể linh hoạt việc tưới nước hơn, chú ý không để đất bị ẩm quá là được.

     – Về đất trồng: Có thể dùng đất sẵn có từ bầu cây hoặc tạo hỗ hợp đất trồng như phần hướng dẫn ở trên

    – Đặc biệt giai đoạn này không được dùng phân bón, dễ gây chết cây

4. Đặc tính các loại sen đá

     Nếu là người trồng cây lâu năm, bạn sẽ nhận ra rằng mỗi loại sen đá lại có đặc tính khác nhau về ánh sáng, nước.

Sen đá phật bà

– Đặc tính:  nên tưới gốc cây, không nên tưới trực tiếp lên cây vì dễ đọng nước ở lá. Thích hợp full nắng mùa đông và 3-4 tiếng nắng sáng mùa hè, tránh nắng gắt quá. Cây thiếu nắng dễ bị “mặc váy”, các lá cụp xuống, làm hỏng dáng cây.

 

Sen thái

 

Nhung đỏ

– Đặc tính: Thích nhiều  nắng, cần ít nước. Trong điều kiện lạnh và khô cây sẽ lên màu đỏ rất đẹp.

Sen ống điếu

– Đặc tính: Cây có sức sống rất mạnh mẽ, không ưa nước, thích full nắng, cây thì bé mà nhân giống thì khỏe.

 

Sen đá Thạch ngọc

– Đặc tính: Cây ưa sáng, thích ít nước. Thiếu sáng cây dễ bị rụng lá.

Sen đá Hoa hồng đen

Sen tim

Sen ngọc (ngọc nhỏ, ngọc guốc)
– Đặc tính: rất dễ trồng, nước tưới vừa phải, lưu ý giữ cây nơi ánh sáng nhẹ, không để nơi nắng quá to, cây dễ bị đen lá.

Cỏ ngọc
– Đặc tính: Thích khô khô, thừa nước nhũn luôn, full nắng lá mới dày, mọng. Đủ nắng cây ra hoa màu vàng rất đẹp

 

Sen thơm (nhất mạt hương)

– Đặc tính: Cây có mùi thơm như bác hà, sống không cầu kỳ, chỉ cần đủ sáng, nắng hay không nắng vẫn thơm, nhu cầu về nước hơi cao một tí.

 

Thạch bích

– Là loại cây sức sống vô cùng dẻo dai, nước tưới và ánh sáng khá thoải mái

 

Sen đá bông hồng trắng, hồng phấn

– Đặc tính: Sen Hồng trắng và hồng phấn ưa full nắng, khá dễ tính trong tưới nước

 

Sen đá nâu (Socola)

– Đặc tính: Không yêu cầu cao, tưới ít nước, cần đủ nắng để lá được cứng cáp và lên màu.

Sen đá viền đỏ, sen thược dược

– Đặc tính:  khá khó tính, nước tưới ít (tuần 1 – 2 lần), để nơi ánh sáng vừa phải nhưng tránh nắng gắt buổi trưa. Thiếu sáng lá cây dễ bị mềm.

 

Sen Tứ phương

– Đặc tính: là loại cây khá dễ chăm, sống rất dẻo dai. Nước tưới vừa phải. Điều kiện lạnh, khô, nhiều sáng cây sẽ lên màu rất đẹp.

 

Móng rồng

– Đặc tính: Nước vừa phải, nắng nhẹ, sức sống rất dẻo dai

Sen cam

– Đặc tính: Sen cam và các loại khác (đá đỏ, đá xanh, đá vàng,..) Sống đơn giản, kiên cường, chịu được nắng gắt, khô hạn, nhân giống vô cùng dễ.

Sen dù

– Đặc tính: Rất dễ trồng, ưa ẩm chút, nắng nhẹ. Thiếu sáng lá cây dễ bị mềm.

Sen Kim

 

 

Sedum hoa hồng, Sedum vàng